تولیدمحتوا در شبکه ملی اطلاعات 4 میلیون شغل ایجاد می نماید - مجله مستانه

نبود بازار تقاضا

حسن نجفی سولاری، کارشناس فضای مجازی اعتقاد دارد محتوای بومی در کشور به اندازه کافی فراوری نشده است. اگر محتوای بومی فراوری و روی شبکه ملی اطلاعات قرار بگیرد برای مردم استفاده از محتوای بومی مقرون به صرفه تر است.

نجفی سولاری به ایران گفت: تنها بخشی از محتواها مانند VOD ها و IPTV ها روی شبکه ملی اطلاعات بارگذاری می شوند و بیشتر کاربران به وسیله اپراتورهای تلفن همراه که اینترنت بین الملل ارائه می دهند محتوا مصرف می نمایند. بنابراین با این فرایند مهاجرت از اینترنت بین الملل به شبکه ملی اطلاعات رخ نمی دهد. این کارشناس فضای مجازی با بیان اینکه طبق برنامه ششم توسعه قرار بود فراوری محتوای بومی 10 برابر شود و این اتفاق نیفتاده، گفت: در راستا فراوری محتوا نواقص زیادی وجود دارد چون فراوری محتوای بومی برای فراورینمایندگان آن صرفه مالی ندارد. باید برای فراوریمحتوا بازار تقاضا ایجاد کرد تا برای فراورینماینده آن صرفه مالی داشته باشد و با انتشار آن به درآمدزایی برسد.

این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه فراوری محتوا در کشور احتیاج به سازماندهی دارد و به نظر می رسد هنوز این اتفاق نیفتاده، افزود: ما افراد توانمند و تحصیلنموده و با دانش زیادی در رشته های مختلف در کشور داریم و آنها می توانند در 44 گونه مختلف محتوا فراوری نمایند ولی باید آنها را سازماندهی نموده و با تشکیل شبکه ای امکانات لازم و تکنولوژی مربوطه آن را در اختیار آنها قرار دهیم. باید فارغ التحصیلان این رشته ها را در شبکه ای دور هم گردآوری کرد سپس به آنها آموزش داد از سوی دیگر باید فراوری محتوا را برای آنها سودآور کرد تا بتوانند درآمد کسب نموده و به کار خود ادامه دهند. نجفی سولاری اعتقاد دارد باید مسئولان فراوری محتوا مانند وزارت ارشاد، حامی فراورینمایندگان محتوا در کشور باشند و زیرساخت های فنی را برای فراورینمایندگان محتوا در کشور فراهم نمایند. آنها احتیاج به مرکز داده ای برای ذخیره سازی محتواها در داخل کشور دارند. این استاد دانشگاه معتقد است اگر شبکه ای از فراورینمایندگان محتوا در کشور شکل بگیرد، با این اقدام می توان 2 تا 4 میلیون شغل ایجاد کرد و فراوری ناخالص ملی کشور را افزایش داد.

نبود مالکیت معنوی مانع عظیم

خسرو سلجوقی، کارشناس فراوری محتوا در کشور، شرایط فراوری محتوا روی بستر شبکه ملی اطلاعات را مناسب ندانسته و به ایران گفت: به نظر می رسد برنامه مشخصی برای فراوری محتوا روی این شبکه از سوی متولیان امر وجود ندارد. به همین دلیل به میزانی که بستر در شبکه ملی اطلاعات فراهم شده، فراوری محتوا به اندازه کافی فراوری نشده است از این رو فرایند فراوری محتوای فاخر در کشور ما بخوبی انجام نمی شود.

سلجوقی درباره اینکه برای فراوری محتوای فاخر بجز فراهم کردن بستر لازم، به چه عوامل دیگری نیز احتیاج است، گفت: برای ایجاد انگیزه برای فراوری محتوا باید بازار خرید و فروش ایجاد شود و ایجاد این بازار در گرو قانونمند کردن مالکیت معنوی یا همان حق نشر است از آنجایی که این قانون در کشور ما اجرایی نشده است برای ذینفعان ورود در این حوزه مقرون به صرفه نیست. وی با بیان اینکه درست است که وزارت ارتباطات فقط مسئول فراهم کردن زیرساخت شبکه ملی اطلاعات است و در فراوری محتوا نقشی ندارد، افزود: شبکه ملی اطلاعات از ابتدا به درستی و یکپارچه طراحی نشده و بیشتر روی زیرساخت متمرکز شده و برای بخش های محتوا، خدمات، قوانین و مقررات تأملی نشده به همین دلیل باید برنامه شبکه ملی اطلاعات اصلاح و وظایف دستگاه ها دوباره به روشنی تعریف شود.

ایران پیشرو در منطقه

فراوری محتوا روی بستر شبکه ملی اطلاعات در حال اجرا است و هم اکنون شاهد فراوری محتوا به دو شکل از فراورینمایندگان حرفه ای و مردم هستیم. محمدصادق افراسیابی، سرپرست معاونت امور محتوایی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان مطلب فوق به ایران گفت: فراورینمایندگان حرفه ای محتوا از مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت ارشاد مجوز گرفته اند و تا خاتمه سال 98 حدود 748 مؤسسه در حوزه فراوری محتوای صوت و تصویر و چند رسانه ای فعالیت دارند. علاوه بر این، 5 هزار و 611 رسانه برخط و مؤسسه فعال هستند و به این آمار باید رسانه های خبری که از معاونت مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مؤسسات فعال در حوزه نشر الکترونیک کتاب که مجوز خود را از معاونت فرهنگی این وزارتخانه دریافت نموده اند، افزود.

افراسیابی افزود: شاید کشور ما در زمینه فراوریمحتوا نسبت به اروپا ضعیف تر باشد اما نسبت به کشورهای منطقه از شرایط مطلوبی برخوردار است و بخشی از محتوای دیجیتالی فراوری شده مؤسسات فرهنگی در قالب نرم افزار به کشورهای همسایه صادر شده یا به وسیله رسانه های برخط و اپلیکیشن های چندزبانه در سایر کشورهای دنیا به فروش می رسد. حتی در نشست کشورهای عضو اکو در سال 97، اعضا به اینکه کشور ما در فراوری و نشر محتوا در فضای مجازی پیشرو است، اذعان کردند و به همین دلیل مقرر شد اتحادیه ناشران دیجیتال عضو اکو راه اندازی شود که قرار است بزودی هیأت مدیره آن معین و کارها اجرایی شود.

افراسیابی به شکل دوم فراوری محتوا روی بستر شبکه ملی اطلاعات که همانا از سوی مردم انجام می شود، اشاره نمود و گفت: برنامه بلندمدت 5 ساله تحول وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای پیشرانی در فضای مجازی از سوی معاون اول رئیس جمهوری رونمایی شد که قرار است پویش های فراوری محتوا برگزار شود تا مردم به فراوری و نشر محتوا در شبکه های اجتماعی ترغیب شوند.

وی افزود: در پنج پویشی که با حمایت مرکز رسانه های دیجیتال در سال 98 برگزار گردید، نزدیک به 100 هزار محتوا روی بستر شبکه ملی اطلاعات فراوری شد اما تعداد محتوایی که از سوی مردم فراوری شده خیلی بیشتر از این تعداد است. از سوی دیگر قرار است در سال 99 نیز 25 پویش فراوری محتوا را در بخش های ملی، منطقه ای و استانی برگزار کنیم که انتظار می رود در هر پویش حداقل 50 هزار اثر از سوی مردم فراوری شود. سرپرست معاونت امور محتوایی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه برای فراوریمحتوای فاخر باید شبکه سازی، مقررات گذاری و قانون حق نشر نیز صورت بگیرد، گفت: ایجاد کنسرسیوم فراوری و نشر محتوا و تشکیل شبکه های موضوعی فراوری محتوا در فضای مجازی در دستور کار برنامه امسال مرکز فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفته است.

وی به مقررات گذاری در حوزه محتوا هم اشاره نمود و افزود: با وجود کوشش های زیادی که وزارت ارتباطات در زمینه مقررات گذاری انجام داده است اما هنوز برای افزایش سهم فراورینمایندگان محتوا از محل درآمدهای ناشی از مصرف اینترنت به دلیل استفاده مردم از محتوا، مقررات گذاری انجام نشده و به عبارت دیگر درآمدها میان فراورینمایندگان و ناشران محتوا به شکل عادلانه توزیع نشده است. این کار احتیاج به مقررات گذاری دارد. البته مجلس نیز در این زمینه مسئولیت دارد و باید به این موضوع توجه کند. افراسیابی به دعوای صوت و تصویر فراگیر اشاره نمود و گفت: این دعوا یک دعوای داخلی میان نهادهای اجرایی است اما موضوع مقررات گذاری برای تسهیم عادلانه درآمدهای ناشی از مصرف محتوا در فضای مجازی یک موضوعی است که نتیجه آن به بخش خصوصی برمی شود و نتیجه آن افزایش سهم کشور در حوزه فراوری محتوا است. اگر قوانین به گونه ای باشد که بخش خصوصی احساس کند به او ظلم می شود وارد حوزه فراوری محتوا نمی شود یا انگیزه خود را از دست می دهد، بنابراین باید هرچه زودتر این مسائل با تعامل برطرف شود.

افراسیابی با بیان اینکه عدم حمایت از حق نشر به فراورینمایندگان لطمه وارد می نماید، گفت: در این زمینه هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از گذشته اقدام هایی را انجام داده و نقاط خلأ را شناسایی نموده و در سال 99 یک اقدام تکمیلی بسیار مهم اجرا خواهد نمود که جزئیات آن بزودی اعلام می شود.