روایت صالحی از هزینه های صرف شده برای صنعت هسته ای کشور ، رافائل گروسی زیر نفوذ کشورها نمی رود - مجله مستانه

به گزارش خبرنگاران به نقل از ایرنا، علی اکبر صالحی عصر امروز دوشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه که در مجتمع راکتور تحقیقاتی آب سنگین خنداب اراک برگزار گردید، اظهارداشت: امروز شاهد یک اتفاق بزرگ هستیم. راکتور خنداب فعالیتش از 20 سال قبل شروع شد. طرح آن قدیمی بود که روسیه صورت گرفته بود که کارشناسان ما با همکاران روس خود آن را بازطراحی کردند و فعالیت ها را شروع کردند. در واقع طرح اولیه برای روس ها بود ولی اقدامات بعدی توسط جوانان ایرانی صورت گرفته است.

رییس سازمان انرژی اتمی اضافه نمود: آن طرح چون قدیمی بود نمی توانست محصولات لازم را به ما بدهد چرا که جمعیت نوترونی سابق اندک بود و ما بسیاری از رادیوایزوتوپ های سابق را نمی توانستیم بدست بیاوریم و بسیاری از توقعات هم حاصل نمی شد.

صالحی گفت: در مذاکرات برجام، قرار شد طراحی راکتور خنداب بازنگری گردد؛ از منظر طرف مقابل، این راکتور 8 کیلو پلوتونیوم در سال فراوری می کرد که می تواند برای ساخت بمب به کار رود. آنها می خواستند خاطرجمع شوند که آن پلوتونیوم برای مقاصد نظامی به کار نرود. چاره، بازطراحی اولیه برای کاهش فراوری پلوتونیوم بود که راه حل آن افزایش غنای سوخت بود که موجب می شد میزان فراوری پلوتونیوم کاهش یابد. ما با بازطراحی نظر آنها را تامین کردیم هرچند براساس فتوای رهبری ساخت، انباشت و استفاده از سلاح های اتمی حرام است.

معاون رییس جمهوری اضافه نمود: ما با یاری آنها بازطراحی راکتور را شروع کردیم تا جمعیت نوتورونی راکتور چند برابر گردد که هم فضای بیشتری برای آزمایش های نوتورونی فراهم شد و هم فرصت بیشتری برای ساخت رادیوایزوتوپ ها فراهم می شد.

وی یادآورشد: اکنون فرصت فراوری کبالت 60 فراهم نیست و فراوری آن هم مقرون به صرفه نیست ولی با راکتور جدید می توان کبالت 60 فراوری کرد که منبع درآمد جدیدی برای ماست.

• پلوتونیوم 239 برای مقاصد نظامی به کار نمی رود

به گفته صالحی با بازطراحی جدید، هم راکتور جدیدی داریم و هم نگرانی طرف مقابل برطرف شد. البته چیزی که طرف مقابل می گفت از نظر علمی چندان دقیق نبود چراکه پلوتونیم فراوریی راکتور قبلی که پلوتونیوم 239 برای مقاصد نظامی بکار نمی رود، در حالی که با پلوتونیوم 240 و 241 آغشته است که جدا کردن آنها غنی سازی جدید است. از طرفی پلوتونیومی که بیش از یک سال از آن بگذرد، برای ساخت بمب مناسب نیست.

رییس سازمان انرژی اتمی اظهارداشت: برای طراحی راکتور، باید قلب راکتور مدل سازی می شد که گفتیم ما این کار را انجام می دهیم اما با مشورت و تایید طراحی های ما توسط گروه کاری که شامل ایران، چین و آمریکا، طراحی های پایه و تفصیلی و... انجام شد ولی آمریکا از این کارگروه خارج و انگلیس جایگزین آن شد.

صالحی با بیان این که سند جدید راکتور، مورد تایید کشورهایی است که در زمینه هسته ای پیشرفته محسوب می شوند، گفت: در آینده بخواهیم راکتور مشابه برای کشورهای دیگر بسازیم این اطمینان خاطر وجود دارد که راکتور مدنظر ما ایمن و جدید و تایید شده است که این باارزش است.

وی اضافه نمود: با طراحی جدید، یکسری تجهیزات عوض می گردد. برای افزایش شار، حجم سوخت را کم کردیم. کالندریا هم عوض شد که آخرین مخزن در راکتور است که سوخت در آن قرار می گیرد. کالندریا قدیم درآورده شده و کالندریا جدید جایگزین آن می گردد چون حجم سوخت هم تغییر یافته است.

رییس سازمان انرژی اتمی گفت: هیات ایرانی یکی، دو هفته قبل چین بود و توافقات لازم با طرف چینی ها هم صورت گرفته است.

• راکتور خنداب در حال طراحی بود

صالحی با تشریح اجزای راکتور اراک گفت: راکتور خنداب دو قسمت عمده دارد؛ یکی جزیره اصلی که در داخل گنبد راکتور است. بخش دوم خارج گنبد است که بخش ثانویه است که آن هم سیستم هایی دارد که باید بازطراحی می شد.

وی با بیان این که حدود 51، 52 سیستم مختلف باید تکمیل می شد تا راکتور شروع به کار کند، گفت: این سیستم ها، قبل از برجام کامل نبود. این تصور جا افتاده که راکتور خنداب کار می نموده و برجام آن را متوقف نموده در حالی که راکتور خنداب در حال طراحی بوده و کار نمی نموده است.

رییس سازمان انرژی اتمی اضافه نمود: از این 52 سیستم که باید تکمیل گردد، 20 سیستم کامل شده که در بخش ثانویه راکتور بوده است. وقتی راکتور کار می نماید، داخل آن آب است که گرم می گردد که باید بچرخد و سرد گردد و سپس به داخل راکتور بازگردد.

وی ادامه داد: آب داخل راکتور آب سنگین است که به بیرون ارتباطی ندارد. حجم این آب، 60 تن است که باید داخل آن بریزیم و سالی حدود 400 تن آب سنگین برای جایگزین شدن هدررفت ها اضافه می گردد.

صالحی اضافه نمود: آب دیگری به عنوان آب ثانویه می آید که روی لوله ها است که تبادل حرارت انجام می گردد و حرارت بخش اولیه را می گیرد. الان بخش ثانویه تکمیل شده و اتاق کنترل آن تکمیل شده است. بخش عمده اتاق کنترل بخش اولیه هم در حال اجرا است و ظرف شش ماه آینده، اتاق کنترل بخش اصلی هم تکمیل می گردد.

وی با بیان اینکه 14 سیستم دیگر طراحی شده که در حال تکمیل است، گفت: حدود 18 سیستم هم در حال طراحی است که به مرحله عقد قرارداد و ساخت نرسیده است. اگر این سیستم ها کامل شوند، می گردد تست سرد را شروع کرد.

• 7 میلیون دلار برای صنعت هسته ای هزینه شده است

معاون رییس جمهوری در بخش دیگری از اظهارات خود در مورد هزینه های صرف شده برای صنعت هسته ای گفت: فعالیت های سازمان انرژی اتمی پس از جنگ شروع شد. من گفتم مخارج صنعت هسته ای پس از سال 68، درآورده و به دلار به قیمت آن موقع تبدیل نمایند. جمعا شش و نیم تا هفت میلیون دلار خرج صنعت هسته ای شده که یک و نیم میلیون دلار برای تکمیل نیروگاه بوشهر بوده است. اگر ما این میزان تقسیم برای 30 سال کنیم، حدود 200 میلیون دلار می گردد. آیا میزان برای یک صنعت افتخارآفرین زیاد است؟

صالحی با تاکید بر اینکه ارزش اضافه نموده ای که سازمان انرژی اتمی فراوری می نماید، زیاد است، یادآور شد: نیروگاه بوشهر هفت هزار کیلووات ساعت برق فراوری می نماید که ارزش آن چیزی حدود 700 میلیون دلار در سال می گردد که سه برابر بودجه ماست. من گفته ام این درآمد را به ما بدهید و بودجه هم به ما ندهید. چه سازمان و صنعتی این گونه سراغ دارید؟ صنعت هسته ای براساس افقی که در فراوری برق و استخراج دارد، آن قدر فراوری ثروت می کنیم که دیگر نیازی به بودجه نداریم، مالیات زیادی بدهیم و اشتغالات زیادی هم ایجاد کنیم.

رییس سازمان انرژی اتمی با بیان اینکه باید قدر 15 هزار پرسنل صنعت هسته ای را دانست، گفت: چالش ما با غرب ظاهرش هسته ای است. اگر هسته ای نبود مساله دیگری برای ما مطرح می کردند. الان موشکی را هم مطرح کردند. آنها با اصل جمهوری اسلامی مخالف هستند.

معاون رییس جمهوری در ادامه درخصوص رافائل گروسی مدیر کل آرژانتینی سازمان بین المللی انرژی اتمی هم گفت: من یک سال در آرژانتین مامور به خدمت بودم. وقتی تاسیسات آنها را می دیدم غبطه می خوردم ولی الان از بسیاری از کشورهای پیشرفته هم جلوتر هستیم.

• رافائل گروسی زیر نفوذ کشورها نمی رود

صالحی با اشاره به سابقه اشنایی خود را مدیر کل سازمان بین المللی انرژی اتمی گفت: آقای گروسی شخصیتی است که اشراف خوبی به مسائل آژانس دارد آنطور که ایشان گفته جانب انصاف را می گیرد و تحت فشار و نفوذ کشورهای صاحب نفوذ نمی رود. او می داند اگر به گونه ای دیگر عمل گردد عکس العمل ایران را می داند.

وی با بیان اینکه در چارچوب پادمان، پروتکل الحاقی و برجام با آژانس همکاری می کنیم، گفت: خارج از این چارچوب تعهدی نداریم. به آنچه ملتزم شدیم، عمل می کنیم. در برجام هم همین کار را کردیم. همکاری ایران با آژانس کما فی السابق در قالب پادمان، پروتکل و برجام ادامه می یابد.

رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: آژانس سوالاتی داشت. عده ای آمده اند و گزارشاتی در اختیار آژانس دادند که آژانس براساس آن، سوالاتی مطرح نموده که به آنها پاسخ دادیم. آخرین پاسخ ها سه، چهار هفته قبل داده شد ولی این پاسخ ها در چارچوب تعهدات ماست.