لطفا ما را هم ببینید - مجله مستانه

تداوم محدودیت های کرونایی و تعطیلی متوالی کسب و کارها، کسبه و بازاریان آذربایجان غربی را برای تامین معیشت و پرداخت اجاره بهای محل کسب خود با بحران روبه رو کرده است. آمار و ارقامی که از بازار کسب و کار مردم این استان می آید نگران کننده است؛ عددهایی که از آسیب دیدن بیش از 25 هزار شغل و شرایط بسیار سخت زندگی حدود 100هزار نفر فقط در مرکز استان یعنی ارومیه خبر می دهد.

آذربایجان غربی از فروردین 1400 در حالی وارد موج چهارم کرونا شد که از نظر رنگ بندی در شرایط قرمز قرار داشت و این حالت تمام شهرستان های استان را تا هفتم اردیبهشت در برگرفته بود. به همین دلیل صنوف این استان امسال هم مانند سال گذشته مجبور شدند کرکره های خود را پایین بکشند.

ما برای پیگیری اوضاع مالی و معیشتی کسبه و مغازه داران به سراغ تعدادی از آنها در سومون آباد ارومیه که پیش از کرونا بازار پررونقی داشتند، رفتیم و در خصوص تاثیر محدودیت های کرونایی و آسیب های احتمالی که دیده اند گفت و گو کردیم. اولین سوال را که از هرکدام می پرسیدیم انگار داغ دلشان را تازه می کردیم.

علیزاده یکی از مغازه داران این محله است که با فروش کیف و کفش روزگار می گذراند. او به ما می گوید: از زمان شیوع کرونا و طی یک سال گذشته فروش ما به شدت کاهش پیدا کرد و مشتری زیادی نداشتیم. اوایل فکر می کردیم این شرایط فقط چند ماهی ادامه داشته باشد اما متاسفانه این فرایند ادامه دار شد و حالا بیش از یک سال است که نه تنها درآمد چندانی نداریم که هر ماه با رقم بالایی از هزینه ها مانند اجاره بها، بدهی، اقساط وام و هزینه های معیشتی امان مان بریده شده است.

جوانانی که ناامید شدند

این مغازه دار به ورشکستگی برخی مغازه داران اشاره کرده و می افزاید: تعدادی از جوانان که با هزار امید کار خود را شروع کرده بودند پس از شیوع کرونا، اعمال محدودیت ها و تعطیلی ها، ورشکسته شده و مجبور به تخلیه مغازه ها شدند.

داداش زاده از مغازه داران پوشاک زنانه هم می گوید: ماهانه بیش از 14میلیون تومان اجاره مغازه باید بپردازم که تا پیش از شیوع کرونا مسئله ای در پرداخت آن نداشتم و پنج فروشنده هم در مغازه ام به کار مشغول بودند. اما مدتی است که دیگر نه از عهده پرداخت اجاره بها برمی آیم و نه می توانم حقوق شاگردانم را پرداخت کنم.

به ما حق بدهید

این کسبه با گلایه می گوید: وقتی بازاریان اعتراض شان را به تعطیلی ها نشان می دهند، برخی تصور می کنند اهمیتی به مهار کرونا نمی دهیم اما واقعیت این است که فشارهای مالی، چک، بیمه، مالیات و نبود حمایت های دولتی دیگر نایی برای کسبه جهت ادامه این شرایط باقی نگذاشته است.

داداش زاده با بیان این که نمی دانم چرا خیال می کنند تعطیلی مغازه ها به معنی مدیریت کروناست، تصریح می کند: کسبه و بازاریان مانند کارمندان نیستند که آخر ماه حقوق دریافت کنند تا خیالشان راحت باشد؛ پس باید بابت اعتراضی که به تعطیلی می کنند به آنها حق داد، چرا که نه تنها از حقوق و درآمد خبری نیست بلکه هیچ گونه تسهیلات یا یارانه حمایتی هم برایشان در نظر گرفته نشده است.

اصناف به تنهایی پای کار بودند

اصغر طاهری پور، رئیس اتاق اصناف ارومیه با اشاره به همراهی مطلوب کسبه و اصناف با طرح محدودیت های کرونایی به جام جم می گوید: از ابتدای شروع طرح محدودیت های کرونایی به رغم همه مسائل مالی کسبه و بازاریان با همراهی شایسته اقدام به تعطیلی کسب و کار خود کرده و برای مقابله با ویروس کرونا تمام قد در کنار مردم و دولت هستند.

طاهری پور می افزاید: از هشتم فروردین ماه ارومیه در شرایط قرمز کرونایی قرار گرفت و طبق نظر ستاد مبارزه با کرونا اصناف و کسبه برای حفظ سلامتی مردم چهار هفته متوالی به رغم شرایط سخت مالی و از دست دادن بهترین زمان بازار به صورت سراسری مغازه های خود را بستند.

وی به افزایش تعداد بالای چک های برگشتی کسبه در چهار هفته تعطیلی اشاره کرده و می گوید: اصناف و بازاریان در یک سال شیوع ویروس کرونا همواره پای کار بوده و 90درصد واحدهای صنفی در ایام اعلام شده از طریق ستاد کرونا تعطیل بودند اما متاسفانه در این ایام بانک ها همچنان به فعالیت خود ادامه می دادند و چک های بیشتر بازاریان یکی پس از دیگری در همین بانک ها برگشت خورد.

رئیس اتاق اصناف ارومیه نام می کند: تعطیلی چهار هفته ای اصناف در شرایطی رخ داد که ادارات دولتی، بانک ها، دورهمی ها و تجمعات و آرامستان ها همه بدون هیچ محدودیتی به کار خود ادامه دادند. از سویی صفوف مرغ، روغن، سهام عدالت و... هم به دلیل بی تدبیری مسؤولان مردم را به تجمعات و کام کرونا کشاند، و این یعنی تعطیلی صنوف هیچ کمکی به تعطیلی کرونا نکرد بلکه تنها سبب ضررهای هنگفت مالی به این قشر شد و دود بی تدبیری ها به چشم اصناف و کسبه رفت.

طاهری پور با ابراز گلایه از ناهماهنگی نهادهای مختلف کشور می گوید: در شرایط بد مالی که بازاریان به دلیل تعطیلی های پی در پی گرفتار شده اند حتی اداراتی مانند دارایی، تامین اجتماعی بدون در نظر دریافت شرایط بحرانی موجود به دلیل پرداخت نشدن اقساط و بدهی اصناف، حکم اجرایی صادر و جریمه اعمال می کنند. مسائل اصناف در این بحران کرونایی به همین جا ختم نمی شود و شرکت های برق، آب و گاز طی اخطاریه های پی در پی هشدار قطعی می دهند.

اعتباری که دیگر نیست

رئیس اتاق اصناف می گوید: تعویق حقوق کارگران و تهدید صاحبان املاک به تخلیه به دلیل عدم توانایی پرداخت اجاره از طریق مغازه داران هم در ادامه قطار مسائل این قشر قرار می گیرد. مسائلی که به آبرو و اعتبار کسبه که مهم ترین سرمایه آنهاست لطمه جبران ناپذیری وارد کرده است.

طاهری پور به دستفروشی برخی مغازه داران در ایام تعطیلی مغازه ها اشاره کرده و می افزاید: کسبه و مغازه دارانی را می شننام که در ایام تعطیلی مغازه ها به دلیل مسائل مالی به دستفروشی کنار خیابان ها روی آورده اند.

زندگی 100هزار نفر آسیب دید

رئیس اتاق اصناف ارومیه می گوید: در ارومیه 40هزار واحد صنفی وجود دارد که از این تعداد تنها 14هزار واحد صنفی در تقسیم بندی گروه های مجاز فعالیت در کرونا جزو گروه یک قرار دارند. مابقی یعنی 26هزار واحد صنفی در محدودیت ها و دوران منع تردد و کار، در تعطیلی کامل به سر می برند. با یک حساب سر انگشتی می توان دریافت که کارگران مشغول به کار در این 26 هزار واحد صنفی و خانوارهای آنها بیش از 100 هزار نفر را شامل می شود که به دلیل تعطیلی کرونا معیشت و اشتغال آنها هم تحت تاثیر قرار گرفته است.

رئیس اتاق اصناف ارومیه با بیان این که راه چاره مهار کرونا هرچه باشد قطعا تعطیلی اصناف و مغازه ها نیست، تاکید می کند: ادامه فرایند تعطیلی های مغازه ها و اصناف به معنی ضربه مهلک به اقتصاد، افزایش بیکاری، افزایش مسائل اجتماعی و... است و اصناف دیگر توان مقابله با این مسائل و سرپا ماندن را ندارند. این درحالی است که هیچ گونه حمایت و همکاری از سوی دولت صورت نمی گیرد.

25هزار شغل از بین رفت

مدیر کل تعاون کار و رفاه اجتماعی آذربایجان غربی هم به ما می گوید: شیوع ویروس کرونا آسیب زیادی به قشر کارگر وارد کرده و به رغم تلاش های اجرا شده جهت جبران خسارات ناشی از این آسیب، اما اثرات مالی و معیشتی این ویروس به قشر کارگر همچنان بسیار مهلک و دردناک است و کمک های اجرا شده هم در قبال این آسیب ها بسیار ناچیز و اندک بوده است.

ابوالفضل عبادی می افزاید:شیوع ویروس کرونا آسیب جدی به معیشت و اشتغال کارگران آذربایجان غربی ایجاد کرده تا حدی که در سال گذشته همزمان با شیوع کرونا در استان 25هزار نفر در سامانه این اداره کل برای دریافت بیمه بیکاری ثبت نام کرده بودند که این آمار به معنی تعداد افرادی است که به دلیل کرونا کار خود را از دست داده اند.

زهرا محمدی - جام جم آذربایجان غربی / روزنامه خبرنگاران