10 فیلم محبوب کریستوفر نولان؛ از فیلم های فضایی تا درام های جنگی
به گزارش مجله مستانه، کریستوفر نولان از سال 1998 با نئونوآر تعقیب (Following) تبدیل به یکی از مشهورترین فیلمسازان هالیوود شد و دو سال بعد با ممنتو موقعیتش را تثبیت کرد. همه فیلم های نولان الهام گرفته از آثار سینمایی هستند که برایش عزیزند چه فیلم کلاسیک محصول 1927 فردریش ویلیام مورنائو باشد که پایه و اساس دانکرک شد و چه فیلم کلاسیک علمی-تخیلی مثل 2001: اودیسه فضایی که در حقیقت تبدیل به ستون فقرات ساخت فیلم میان ستاره ای شد. نولان این روزها مراحل نهایی فیلم انگاشته (Tenet) را طی می نماید که یک حماسه اکشن است و به همین مناسبت ایندی وایر نگاهی انداخته به فیلم های محبوب کریستوفر نولان. البته فیلم های انتخابی ایندی وایر 30 فیلم بوده است که از میان آن ها ده فیلمی را که نولان جدی تر در مصاحبه های دیگرش هم به این آثار اشاره نموده انتخاب نموده ایم. فیلم هایی که نگاه او را به سینما تغییر دادند. این ها فیلم هایی هستند که نولان، سینماروها را به دیدن آن ها تشویق می نماید.
1. 2001: اودیسه فضایی
عنوان اصلی: 2001: A Space Odyssey
کارگردان: استنلی کوبریک
محصول 1968
این شاهکار علمی-تخیلی استنلی کوبریک تاثیر فوق العاده ای روی نولان در زمان کودکی گذاشت. خودش گفته بود که در زمان نوجوانی فیلم را در سینما دیده و مغزش منفجر شده بود. نولان می گوید: من فقط احساس می کردم این تجربه خارق العاده ای است که به دنیا دیگری برده شوی. حتی برای لحظه ای هم نمی توانستید درباره آن دنیا و وجودش دچار تردید شوید. از کیفیت زندگی خیلی عظیمتر بود. چند دهه بعد نولان با نسخه ترمیم شده فیلم توری در سرتاسر دنیا گذاشت.
2001: اودیسه فضایی برمبنای کتاب آرتور سی.کلارک ساخته شده بود و داستان آن در چهار پرده روایت می شد. فیلم روایت یک سفر فضایی است اما این سفر بیشتر جنبه استعاره دارد. اسم فیلم هم به همین سفر اشاره دارد. اودیسه نوشته هومر داستان سفری طولانی و پر از تجربیات گوناگون بود و این همان اتفاقی است که موقع دیدن فیلم کوبریک هم برای کاراکترها و هم تماشاگران رخ می دهد. اتفاقی که برای کریستوفر نولان هم رخ داد.
2. 12 مرد خشمگین
عنوان اصلی: 12Angry Men
کارگردان: سیدنی لومت
محصول 1957
نولان می گوید فیلم های کمی وجود دارند که مثل درام کلاسیک دادگاهی 12 مرد خشمگین سیدنی لومت محصول 1957 دینامیک رابطه میان مردان را به تصویر بکشند.
هنری فاندا و لی جی.کاب بازیگران اصلی فیلم هستند. آن ها اعضای هیات منصفه پرونده ای هستند که دیگر اعضایش را هم مردان تشکیل می دهند. قرار است در جلسه مشورت تصمیم بگیرند که آیا نوجوانی که به قتل پدرش متهم شده باید به اعدام محکوم نمایند یا نه. در رای گیری اولیه همه اعضای هیات منصفه رای به گناهکاری متهم می دهند به جز عضو شماره 8 که معتقد است باید یک جلسه شور و مشورت پیش از تصمیم نهایی برقرار گردد. او تردیدهایی در قبال شاهد مطرح می نماید وکاری می نماید که همه اعضای هیات منصفه نسبت به رای شان دچار شک شوند. فیلم 12 مرد خشمگین پنجمین فیلم در فهرست 250 فیلم برتر imdb است که نامزد سه جایزه اسکار هم شد. بعدتر یک نسخه روسی هم از روی این فیلم ساخته شد.
3. بیگانه
عنوان اصلی: Alien
کارگردان: ریدلی اسکات
محصول 1979
در کنار استنلی کوبریک، ریدلی اسکات هم یکی دیگر از کارگردانانی است که تاثیر زیادی روی نولان در نوجوانی گذاشت. نولان می گوید: کارگردانی که من همواره هوادار عظیمش محسوب می شوم ریدلی اسکات است. این هواداری از وقتی آغاز شد که من بچه بودم. بیگانه و بلید رانر مغز مرا منفجر کردند چون در آن ها دنیا های خارق العاده ای خلق شده بود که از همه جهات قابل توجه بود.
بیگانه داستان یک سفینه فضایی تجاری است که هفت سرنشین دارد و آن ها در راه بازگشت به زمین از سیاره ای دیگر پیغام یاری دریافت می نمایند. سرنشینان که منجمد شده بودند توسط هوش مصنوعی سفینه از انجماد خارج می شوند. اول فکر می نمایند به زمین رسیده اند اما بعد می فهمند که باید روی سیاره ای دیگر فرود بیایند و در آن جا با موجودات ناشناسی روبه رو می شوند. این فیلم پنجاه و سومین فیلم میان 250 فیلم برتر imdb است که البته فقط در بخش فنی مورد توجه اسکار نهاده شد و یک اسکار جلوه های ویژه را از آن خودش کرد.
4. در جبهه غرب خبری نیست
عنوان اصلی: All Quiet On The Western Front
کارگردان: لویی مایلستون
محصول 1930
نولان می گوید: این بهترین و اولین فیلمی است که نشان می دهد چه طور جنگ انسان ها را از خصایل انسانی شان دور می نماید. با دوباره دیدن این شاهکار متوجه می شوید که تنش و وحشت هیچ وقت بهتر از این به تصویر کشیده نشده است. برای من فیلمی است که قدرت مقاومت جمعی را در برابر پیدا کردن معنا و منطق در سرنوشت فردی تجسم می نماید.
لویی مایلستون این فیلم را بر اساس کتاب اریش ماریا رماک ساخت. داستان فیلم در روزهای ابتدایی جنگ دنیا اول اتفاق می افتد. ارتش آلمان تحت عنوان دفاع از مرزهای کشور مشغول سربازگیری است و یک معلم پیر در کلاس شاگردان را تشویق می نماید که به جبهه بروند. دانش آموزان هم که احساساتی شده اند همه برای جنگ نام نویسی می نمایند.
انستیتو فیلم آمریکا این فیلم را در سال 1998 به عنوان فیلم پنجاه و چهارم صد فیلم برتر سینمای آمریکا انتخاب کرد و سال 2008 هم به عنوان هفتمین فیلم در میان ده فیلم برتر حماسی نهاده شد.
5. نبرد الجزیره
عنوان اصلی: The Battle Of Algiers
کارگردان: جیلو پونته کوروو
محصول 1965
یکی دیگر از آن فیلم هایی است که تاثیر فوق العاده ای روی کریستوفر نولان داشته است و به خصوص موقع ساختن فیلم دانکرک این تاثیر مشهودتر شده است. نولان درباره درام تاریخی جیلو پونته کوروو که در میانه دهه شصت ساخته شده می گوید: این فیلم مختص یک زمان خاص نیست. با آن روایت مستندنمای تاثیرگذارش یک اثر جاودانه است. همین روایت شما را وادار می نماید که با شخصیت های فیلم احساس همدردی بکنید. همدردی که خیلی واقعی اتفاق می افتد و به آن برخوردی که غالبا با شخصیت های سینمایی داریم ارتباطی ندارد. ما خیلی ساده به آدم های این فیلم اهمیت می دهیم چون موقعیت واقعی آن ها را حس می کنیم و شرایط عجیبی را که با آن روبه رو هستند.
فیلم برپایه اتفاقاتی که در جنگ الجزایر افتاد ساخته شده است و به همین دلیل نمایش آن تا سال ها در سینماهای فرانسه ممنوع بود. اتفاقاتی که بین سال های 1954 تا 1962 در الجزایر برای رسیدن به استقلال و بیرون آمدن از زیر سلطه فرانسوی ها افتاده بود در این فیلم به روشی شبیه مستند به تصویر کشیده می گردد.
6. برخورد نزدیک از نوع سوم
عنوان اصلی: Close Encounters Of The Third Kind
کارگردان: استیون اسپیلبرگ
محصول 1977
نولان پیش تر به ایندی وایر گفته بود که فیلم برخورد نزدیک از نوع سوم اسپیلبرگ منبع محرکه الهام بخش او بود تا فیلم میان ستاره ای را بسازد. او می گوید: فیلم هایی مثل برخورد نزدیک از نوع سوم و شیوه ای که این فیلم در آن ایده ی برخورد و دیدار انسان ها با بیگانگان را به تصویر می کشد از نمای نقطه نظر یک خانواده فوق العاده است. من این ایده را دوست داشتم و می خواستم تماشاگر امروزی هم چنین حسی را با یک فرم داستانی مشابه تجربه کند.
فیلم اسپیلبرگ در بخش کارگردانی و بازیگری نامزد دریافت جایزه شد و در نهایت ویلموش زیگموند برای فیلمبرداری فیلم جایزه اسکار را به خانه برد. فیلم داستان دانشمندی به نام لاکومب است که باید گزارش هواپیماهای جنگی درباره ناپدید شدن یک سفینه و پیدا شدن دوباره اش در یک بیابان را آنالیز کند. همزمان اتفاقات عجیبی روی زمین رخ می دهد. لاکومب متوجه می گردد که همه این ها تحت تاثیر کوشش موجودات فرازمینی است که می خواهند با انسان ها تماس بگیرند.
7. نخستین انسان
عنوان اصلی: First Man
کارگردان: دیمین شزل
محصول 2018
بین فیلم هایی که کریستوفر نولان دوست شان دارد و از آن ها تاثیر گرفته این جدیدترین شان است. درام 2018 دیمین شزل درباره نیل آرمسترانگ به عنوان اولین انسانی که قدم روی کره ماه گذاشت جزو فیلم های محبوب نولان است. نولان می گوید: فیلم در بازسازی برنامه فضایی ناسا یک شاهکار است و جزییات فیزیکی متقاعدنماینده ای دارد و به لحاظ بصری و سینمایی هم چند لایه است. باعث می گردد مخاطب به آن اعتماد کند و طبیعت نگاه رادیکال دیمین شزل به تدریج تماشاگر را شوکه می نماید.
داستان فیلم شزل از جایی آغاز می گردد که دختر کوچک نیل آرمسترانگ می میرد. نیل آرمسترانگ در حین انجام یک پروژه مهم است اما به دلیل سوگی که دچارش شده او را کنار می گذارند. آرمسترانگ به ناسا می رود و در پروژه آپولو که مهم ترین پروژه برای رفتن به کره ماه است شرکت می نماید. بازی درخشان رایان گاسلینگ در نقش نیل آرمسترانگ و موسیقی فوق العاده ای جاستین هوروویتز یاری نموده اند تا شزل داستانش را به زیبایی تمام روایت کند.
8. لورنس عربستان
عنوان اصلی: Lawrence of Arabia
کارگردان: دیوید لین
محصول 1962
نولان در مبارزه اش برای حفظ فیلم های سلولوئید در برابر یورش فیلمسازی دیجیتال غالبا به فیلم های دیوید لین و به خصوص لورنس عربستان ارجاع می دهد تا ثابت کند چرا فیلمبرداری روی نگاتیو تجربه سینمایی را به همراه می آورد که مشابه هیچ تجربه دیگری نیست. نولان درباره لورنس عربستان به عنوان شاهدی بر فیلمبرداری سلولوئید گفته بود: جزییات سایه های بسیار ماهرانه و تونالیته و رنگ بندی های مختلف آسمان را می توانید در فیلمبرداری این فیلم ببینید. نگاه دیوید لین فوق العاده است در سکانسی که برای اولین بار لورنس را روی شتر می بینیم.
فیلم لورنس عربستان برنده هفت جایزه اسکار از جمله در بخش های مهمی مثل بهترین فیلم و بهترین کارگردانی شد. پیتر اوتول و عمر شریف، بازیگران فیلم هم نامزد دریافت اسکار شدند. فیلم داستان لورنس یک افسر بریتانیایی است که متخصص سیاست و فرهنگ خاورمیانه است. او را به صحرای عربستان می فرستند تا قبایل مختلف عرب را متحد کند. بریتانیایی ها در جنگ دنیای اول به یاری اعراب برای مقابله با ترک های عثمانی احتیاج دارند. لورنس مسحور بیابان و عرب ها می گردد و رابطه محبت آمیز ای با آن ها پیدا می نماید.
9. جاسوسی که مرا دوست داشت
عنوان اصلی: The Spy Who Loved Me
کارگردان: لوئیس گیلبرت
محصول 1977
فرنچایز فیلم های جیمز باند یکی از آثار مورد علاقه دیوید نولان است. به خاطر همین علاقه اش هم هر بار که قرار است فهرست احتمالی سازندگان فیلم بعدی 007 اعلام گردد اسم نولان را هم آن اطراف می بینیم. سال 2012 در یک جلسه پرسش و پاسخ نولان گفت: یکی از اولین فیلم هایی که دیدنش را به خاطر می آورم جاسوسی که مرا دوست داشت است. در یک زمان معین فیلم های باند در ذهن من حک شدند. آن ها نمونه های فوق العاده ای از سوژه های عالی و تصاویر در ابعاد عظیم بودند. این ایده که شما را به جاهای مختلف می برد و باعث می شد بتوانید اتفاقات فیلم جاسوسی که مرا دوست داشت باور کنید عالی بود. واقعا هم فیلم متقاعدنماینده ای بود.
در این قسمت از فیلم های جیمز باند راجر مور نقش مامور 007 را بازی می کرد. داستان جیمز باند به همراه یک زن جاسوس روس که کنار هم قرار می گیرند تا نقشه های شخصیت پلید داستان را که می خواهد دنیا را به نابودی بکشاند، نقش برآب نمایند.
10. طلوع
عنوان اصلی: Sunrise
کارگردان: فردریش ویلیام مورنائو
محصول1927
این یکی فیلم محبوب نولان مربوط به دوران صامت سینماست. کمدی-درام رمانتیک صامت محصول 1927 فردریش ویلیام مورنائو با بازی جورج اوبرایان و جانت گینور که نولان درباره اش گفته است: فیلمی که ثابت می نماید روایت ناب و خالص کاملا بصری چه قدر امکانات بیشماری دارد. فیلم طلوع مورنائو احتمالا خیلی از دانکرک نولان دور است اما شیوه بصری مورنائو در روایت داستان چیزی است که نولان موقع ساختن فیلم جنگی اش به آن رجوع نموده بود.
منتقدان فیلم مورنائو را یکی از بهترین آثار تاریخ سینما می دانند. یک داستان تمثیلی درباره مردی که با خیر و شر درون خودش به مبارزه برمی خیزد. هر دو ور وجود او تجسم پیدا می نمایند. یکی از آن ها در نقش زن پیچیده ای که مرد مفتونش می گردد و دیگری همسر خود مرد. اسم کامل فیلم طلوع: آواز دو انسان است و یکی از اولین فیلم هایی است که در آن موسیقی با تصویر همزمان شده است. در اولین مراسم اسکار که سال 1929 برگذار شد این فیلم جایزه بهترین فیلم هنری منحصر به فرد را دریافت کرد.
7 فیلم کالت محبوب تارانتینو؛ از جالوهای ایتالیایی تا کمدی های والتر ماتئو
منبع: indiewire
منبع: دیجیکالا مگ